ฉันที่อยู่ระหว่างอพอลโลและเซฟีรอส กลายเป็นดอกไม้เพราะการเลือกที่ผิดพลาด

สวัสดีครับ! วันนี้ผมจะมาแนะนำดอกไม้ที่เป็นสัญลักษณ์ของฤดูใบไม้ผลิ นั่นก็คือ ไฮยาซินธ์ หลายคนอาจจะรู้จักดอกไม้นี้กันอยู่แล้วใช่ไหมครับ? ไฮยาซินธ์เป็นหนึ่งในดอกไม้ที่ผมชอบมากที่สุดเลยครับ เพราะมีสีสันที่หลากหลายและสวยงาม รวมถึงมีกลิ่นหอมที่หอมแรงจนรู้สึกได้แม้แต่จากระยะไกล นอกจากรูปลักษณ์ที่สวยงามและกลิ่นหอมแล้ว ดอกไม้ชนิดนี้ยังมีเรื่องราวที่น่าสนใจอีกมากมายด้วยครับ อยากรู้กันแล้วใช่ไหมล่ะครับ? งั้นเรามาทำความรู้จักกับไฮยาซินธ์กันเลยดีกว่าครับ

ก่อนอื่นเลย ไฮยาซินธ์มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Hyacinth (ไฮยาซินธ์) และเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า กิมซูรัน (กิมซูรัน) ชื่อวิทยาศาสตร์คือ Hyacinthus orientalis (ไฮยาซินธ์ัส ออเรียนทาลิส) งั้นเรามาทำความรู้จักกับความหมายของดอกไฮยาซินธ์กันดีกว่าครับ ไฮยาซินธ์มีสีสันที่หลากหลาย และแต่ละสีก็มีความหมายที่แตกต่างกันออกไป

• ไฮยาซินธ์สีชมพู: การตัดสินใจครั้งสำคัญ

• สีขาว: ความรัก ความสุขที่ได้รัก

• สีฟ้า: ความสุขจากความรัก

• สีม่วง: ความเศร้าโศก

• สีแดง: ความเศร้า ความทรงจำ

• สีเหลือง: ชัยชนะ

• สีม่วงอ่อน: ความรักนิรันดร์

นั่นเองครับ หลากหลายใช่ไหมล่ะครับ?

ไฮยาซินธ์จัดอยู่ในวงศ์ลิลลี่ (Liliaceae) เป็นพืชหัวที่มีถิ่นกำเนิดอยู่บริเวณชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในคาบสมุทรบอลข่านและตุรกี ด้วยรูปลักษณ์ที่ดูหรูหรา ทำให้ไฮยาซินธ์มักถูกนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในช่อดอกไม้สำหรับงานแต่งงาน

ไฮยาซินธ์ทนต่อความหนาวเย็นได้ดี ดังนั้นจึงมักปลูกในช่วงฤดูใบไม้ร่วง หัวของไฮยาซินธ์มีรูปร่างเป็นทรงรีมีความยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร ผิวด้านนอกมีสีน้ำตาลดำ ใบของไฮยาซินธ์จะงอกออกมาจากโคนต้นหลายๆ ใบ และมีลักษณะเป็นเนื้ออวบน้ำโค้งงอเข้าด้านใน หลังจากผ่านฤดูหนาวมาแล้ว ในช่วงปลายเดือนมีนาคม ก้านดอกที่มีความยาวประมาณ 20 เซนติเมตรจะโผล่ออกมาจากกลางใบ และจะออกดอกเป็นช่อแน่นๆ คล้ายทรงกระบอก ก้านดอกส่วนใหญ่จะตั้งตรง แต่บางครั้งก็อาจจะโค้งงอไปในทิศทางใดทิศทางหนึ่ง

ไฮยาซินธ์มีกลิ่นหอมแรงและหอมสดชื่นมาก จนถึงขั้นว่าถ้าปลูกไฮยาซินธ์ไว้ในห้องเล็กๆ แล้วออกไปข้างนอกสักพัก พอกลับเข้ามาในห้องก็จะได้กลิ่นหอมของไฮยาซินธ์อบอวลไปทั่วห้องเลยทีเดียวครับ ด้วยเหตุนี้เอง ไฮยาซินธ์จึงถูกนำมาใช้เป็นส่วนผสมในการทำน้ำหอมต่างๆ เช่น เทียนหอม น้ำมันหอมระเหย สเปรย์ปรับอากาศ และน้ำหอม

นอกจากนี้ ไฮยาซินธ์ยังถูกนำมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหยด้วย โดยทั่วไปแล้ว จะต้องใช้ดอกไฮยาซินธ์ประมาณ 5 กิโลกรัม จึงจะได้น้ำมันหอมระเหยเพียง 1 กรัมเท่านั้น

ผมมีเคล็ดลับดีๆ มาฝากด้วยนะครับ ไฮยาซินธ์เป็นพืชหัว ดังนั้นจึงเจริญเติบโตจากหัวที่มีลักษณะคล้ายหัวหอม และเราก็สามารถเดาสีของดอกไฮยาซินธ์ได้จากสีของเปลือกหัวครับ โดยถ้าอยากให้ไฮยาซินธ์ออกดอก ก็ควรวางไว้ในที่ที่มีแสงแดดส่องถึง แต่ถ้าอยากให้ดอกอยู่ได้นานๆ ก็ควรวางไว้ในที่ร่มและเย็นหน่อยนะครับ อย่าลืมนะครับ

และที่สำคัญ หัวของไฮยาซินธ์มีสารพิษอยู่ ดังนั้นจึงไม่ควรรับประทานนะครับ สารพิษในไฮยาซินธ์คือ ออกซาเลต (Oxalate) ซึ่งแม้เพียงปริมาณเล็กน้อยก็สามารถเป็นอันตรายถึงชีวิตได้เลยครับ นอกจากนี้ หากใครเลี้ยงสัตว์เลี้ยง เช่น สุนัข หรือแมว ก็ควรระมัดระวังเรื่องสารพิษด้วยนะครับ เพราะอาจเป็นอันตรายต่อสัตว์เลี้ยงได้ ดังนั้นควรแยกไฮยาซินธ์ออกจากสัตว์เลี้ยง หรือเลี่ยงการปลูกไฮยาซินธ์ไว้ในบริเวณที่สัตว์เลี้ยงสามารถเข้าถึงได้ครับ

ไฮยาซินธ์มีพันธุ์ไม้ป่าอยู่ 3 ชนิดด้วยกัน

'Hyacinthus orientalis'

: นักพฤกษศาสตร์บางคนจัดให้พันธุ์นี้เป็นเพียงชนิดเดียวในสกุลไฮยาซินธ์เท่านั้น ส่วนที่เหลือจะถูกจัดอยู่ในสกุลไฮยาซินเทลลา

Hyacinthus litwinowii

Hyacinthus transcaspicus

โดยทั่วไปแล้ว พันธุ์ไม้ป่าทั้ง 3 ชนิดนี้ จะถูกจัดอยู่ในสกุลไฮยาซินเทลลา ยกเว้นเพียง Hyacinthus orientalis เท่านั้น

มาดูเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับไฮยาซินธ์กันบ้างดีกว่าครับ

หลายคนคงอยากรู้ที่มาของชื่อไฮยาซินธ์ใช่ไหมครับ? ที่มาของชื่อนั้นมีที่มาจากเทพปกรณัมกรีกและโรมันครับ เป็นเรื่องราวของความรักสามเส้าที่เราคุ้นเคยกันดีนั่นเองครับ นั่นคือเรื่องราวของ ฮีอาซินทัส (Hyacinthus) หนุ่มน้อยที่กลายมาเป็นดอกไฮยาซินธ์

ตามตำนานเทพเจ้ากรีกและโรมันกล่าวว่า อพอลโล (Apollo) พระเจ้าแห่งแสงสว่างและศิลปะ ทรงหลงรักฮีอาซินทัสและพาเขาไปอยู่ด้วยเสมอ แต่ทว่า เซฟีรอส (Zephyrus) เทพแห่งสายลมตะวันตก ก็มีความรู้สึกดีๆ ให้กับฮีอาซินทัสเช่นกัน จนเกิดความริษยาในตัวอพอลโล จึงได้ใช้พลังลมของตนเองเปลี่ยนทิศทางของจานโลหะที่อพอลโลกำลังขว้างอยู่ ทำให้จานโลหะไปถูกฮีอาซินทัสจนเสียชีวิต อพอลโลรู้สึกตกใจและเสียใจมาก จึงพยายามทำทุกวิถีทางเพื่อที่จะช่วยชีวิตฮีอาซินทัส แต่ฮีอาซินทัสก็ไม่อาจฟื้นคืนชีพได้ อพอลโลจึงปลอบโยนฮีอาซินทัสด้วยการหยดน้ำอมฤตลงบนเลือดของเขา และจากนั้นดอกไฮยาซินธ์ก็ได้ผลิบานขึ้นมา เรื่องราวเหล่านี้เองที่ทำให้ความหมายของดอกไฮยาซินธ์มีความหมายว่า ความเศร้าโศก

ถ้าหากว่าคุณเป็นฮีอาซินทัส คุณจะเลือกทำอย่างไร เมื่อรู้ว่าตัวเองต้องตายแน่ๆ? แม้จะได้รับความรักจากพระเจ้าที่ทรงพลังและงดงามขนาดไหน แต่ก็คงไม่มีใครอยากตายใช่ไหมครับ

นอกจากเรื่องราวของฮีอาซินทัสแล้ว ยังมีเรื่องเล่าอีกเรื่องหนึ่งที่กล่าวว่า ดอกไฮยาซินธ์นั้นเกิดขึ้นจากเลือดของไอแอส (Ajax) วีรบุรุษผู้กล้าหาญในสงครามโทรจัน

หลังจากได้ฟังเรื่องราวเหล่านี้แล้ว หลายคนคงอยากลองปลูกไฮยาซินธ์ดูบ้างใช่ไหมครับ? ผมจะมาแนะนำวิธีการปลูกและดูแลไฮยาซินธ์ให้ทุกคนได้ทราบกันครับ

ไฮยาซินธ์ชอบดินที่ระบายน้ำได้ดี ควรปลูกหัวไฮยาซินธ์ให้ลึกลงไปประมาณ 4 นิ้ว และเว้นระยะห่างระหว่างหัวประมาณ 4-5 นิ้ว หัวไฮยาซินธ์จะเจริญเติบโตได้ดีที่สุดในที่ที่มีแสงแดดส่องถึง หรือในที่ร่มรำไร และในระหว่างที่ไฮยาซินธ์กำลังเจริญเติบโตและออกดอก ควรให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ

สำหรับการดูแลไฮยาซินธ์ที่ปลูกไว้แล้ว เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการออกดอกในปีถัดไป เมื่อดอกเริ่มโรยและร่วง ก็ให้ใส่ปุ๋ยได้ครับ ตัดส่วนที่เป็นก้านดอกที่เหี่ยวเฉาออก และรดน้ำต่อไปเรื่อยๆ จนกว่าใบจะเริ่มเหลืองและเหี่ยวเฉา จากนั้นก็ให้พักหัวไว้ในดินช่วงฤดูใบไม้ร่วง ตั้งแต่เดือนตุลาคมถึงธันวาคม เพื่อให้ไฮยาซินธ์ออกดอกในช่วงฤดูใบไม้ผลิ (โดยทั่วไปจะอยู่ในช่วงเดือนมีนาคมและเมษายน)

สำหรับวันนี้ ผมได้นำเสนอเรื่องราวของดอกไฮยาซินธ์ ความหมายของดอกไฮยาซินธ์ เคล็ดลับ และวิธีการดูแลไฮยาซินธ์ให้ทุกคนได้ทราบกันแล้วนะครับ หวังว่าทุกคนจะได้ประโยชน์จากบทความนี้นะครับ แล้วพบกันใหม่ในบทความเกี่ยวกับพืชชนิดอื่นๆ นะครับ ขอบคุณครับ!